Kengetallen zijn getallen die de verhouding uitdrukken tussen bepaalde onderdelen van de begroting of de balans en kunnen helpen bij de beoordeling van de financiële positie van een gemeente. Om dit te bereiken is voorgeschreven dat de paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing de volgende kengetallen bevat:
- netto schuldquote en netto schuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen;
- solvabiliteitsratio;
- grondexploitatie;
- structurele exploitatieruimte;
- belastingcapaciteit.
Deze kengetallen maken inzichtelijk(er) over hoeveel (financiële) ruimte de gemeente beschikt om structurele en incidentele lasten te kunnen dekken of opvangen. Ze geven zodoende inzicht in de financiële weerbaar- en wendbaarheid.
Kengetallen Besluit Begroting en Verantwoording | ||||
|---|---|---|---|---|
Omschrijving | W 2018 | W 2019 | B 2020 | W 2020 |
Netto schuldquote | 18,27% | 22,33% | 55,12% | 36,15% |
Netto schuldquote correctie voor alle verstrekte leningen | 18,27% | 22,33% | 55,12% | 36,15% |
Solvabiliteitsratio | 38,01% | 40,15% | 26,13% | 31,39% |
Grondexploitatie | 3,36% | 1,42% | 3,06% | 1,23% |
Structurele exploitatieruimte | -1,61% | 1,00% | -0,06% | -3,08% |
Belastingcapaciteit | 94,97% | 95,27% | 91,07% | 94,31% |
a. Netto schuldquote
Hoe hoger de schuld, hoe hoger de netto schuldquote. De netto schuldquote weerspiegelt het niveau van de schuldenlast ten opzichte van de eigen middelen en geeft een indicatie van de druk van de rentelasten en de aflossingen op de exploitatie. Doordat in 2020 een korte kasgeldlening van €10 mio is aangetrokken (om onder andere investeringen in het KEC te financieren) zijn de netto vlottende schulden toegenomen ten opzichte van 2019. Hierdoor is de schuldquote gestegen. Een schuldquote lager dan 100% wordt als gezond ervaren. Hier zitten we ver onder, ofwel de schuldquote is heel gezond.
b. Solvabiliteitsratio
Dit kengetal geeft inzicht in de mate waarin de gemeente in staat is aan haar financiële verplichtingen te voldoen. Hoe hoger de solvabiliteitsratio, hoe groter de weerbaarheid. Over het algemeen wordt gesproken van een gezonde situatie als de solvabiliteitsratio hoger dan 20% is. Het eigen vermogen van de gemeente Gennep is nagenoeg gelijk gebleven. Door een stijging van het balanstotaal is de solvabiliteitsratio gedaald.
c. Grondexploitatie
Het kengetal grondexploitatie geeft aan hoe groot de grondpositie (de waarde van de grond) is ten opzichte van de totale (geraamde) baten. De boekwaarde van de grondexploitaties moet terugverdiend worden. Een laag kengetal is gunstig: de boekwaarde is dan beperkt in relatie tot de totale omzet van de gemeente. Onze grondexploitaties zijn heel beperkt wat terug komt in een heel laag kengetal.
d. Structurele exploitatieruimte
Dit kengetal geeft aan hoe groot de structurele exploitatieruimte is, doordat wordt gekeken naar de structurele baten en structurele lasten. Ook wordt rekening gehouden met toevoegingen en onttrekkingen aan reserves. Het verschil tussen de structurele baten en lasten wordt uitgedrukt in een percentage van de totale baten. Een positief percentage betekent dat de structurele baten toereikend zijn om de structurele lasten te dekken. Over 2020 is er sprake van een negatief kengetal wat betekent dat de structurele lasten hoger zijn dan de structurele baten. Dit is een aandachtspunt richting de toekomst.
e. Belastingcapaciteit
De belastingcapaciteit geeft inzicht in de mate waarin bij het voordoen van een financiële tegenvaller in het volgende begrotingsjaar kan worden opgevangen of ruimte is voor nieuw beleid. Om deze ruimte weer te kunnen geven is een ijkpunt nodig waarbij gekozen is voor de belastingcapaciteit op basis van landelijk gemiddelde tarieven. De tarieven voor de OZB, en de rioolheffing zijn in 2020 niet verhoogd. Het tarief van de afvalstoffenheffing is wel verhoogd. Afgezet tegen het landelijk gemiddelde zijn de tarieven in de gemeente Gennep minder gestegen, waardoor het kengetal iets lager is.
Samenvattend oordeel kengetallen
De kengetallen voor het inzicht in onze financiële positie zijn overwegend gunstig. De netto schuldquote is gestegen en de solvabiliteitsratio is gedaald, echter beide liggen nog ruim binnen de geldende norm van een gezonde financieringssituatie. De boekwaarde van onze grondexploitaties is laag. Het kengetal belastingcapaciteit geeft aan dat er nog ruimte is voor belastingverhoging mocht dit noodzakelijk zijn. Het kengetal structurele exploitatieruimte is negatief. In de meerjarenbegroting streven we naar een structureel en reëel begrotingsevenwicht.